Comilitones!
Deze week is er weer een nieuwe cantus+, deze keer over een bekend Nederlands geuzenlied: Merck toch hoe sterck
Geschiedenis
De tekst van ‘Merck toch hoe sterck’ werd geschreven door Adriaan Valerius (1575-1625) en werd voor het eerst gepubliceerd in 1626 in het liederenboek “Nederlandtsche gedenck-clanck”. De geuzenliederen, waarvan dit er zeker een is, zijn liederen die de ‘Geuzen’ (tegenstanders van de Spaanse koning Filip II) zongen om te spotten met hun Spaanse bezetters of om hun eigen situatie te beklagen tijdens de tachtigjarige oorlog. Vaak werden Geuzenliederen geschreven op bestaande populaire melodieën en verspreid via geheime drukpersen.
Tekst en inhoud
Valerius was buiten ambtenaar ook een dichter en dat merk je aan zijn tekst. Hij gebruikt alle soorten rijm die er te vinden zijn en maakt veel gebruik van alliteraties.
In 1622 hadden Spaanse troepen onder leiding van Don Velasco de stad Bergen-op-Zoom 3 maanden lang belegerd, maar de stad werd uiteindelijk bevrijd door Prins Maurits van Nassau, de broer van Willem van Oranje.
In de eerste strofe staat de zin “Hoor Maraens trompetten”. Een “Maraen” was tijdens de tachtigjarige oorlog het scheldwoord voor een Spanjaard, dit komt van het Spaanse woord voor varken, “marrano”
In de derde strofe verwijst “Die van oranje” naar Maurits van Nassau. Spinola was de Spaanse opperbevelhebber die met 9000 man naar de Nederlanden werd gezonden. Cordua en Don Velasco zijn de namen van belangrijke generalen tijdens de bezetting van Bergen-op-Zoom, de zinsneden “Cordua kruidt spoedig voort” en “Don Velasco liep gestoord, ’t vlas was niet te spinnen” zijn spottende woordspelingen.
Tijdens de bezetting werd er gevochten door zowel de bosgeuzen (op het land) en de zeegeuzen (op de zee). In de zin “Laet ’s lands boom en sijn stroom” wordt verwezen naar de landgrens en de zeegrens respectievelijk.
Gebruiken
Merck toch hoe Sterck is opgenomen in vele Nederlandse liedbundels en is nog altijd bekend. Het is ook nog steeds het volkslied van de inwoners van Bergen-op-Zoom. In 2012 maakte rapper Ali B een hedendaagse versie van dit lied voor de stad Bergen-op-Zoom.
Bronnen
- "Een historisch-etymologische en verklarende wandeling doorheen de Studentencodex" door Akim Willems
- Wikipedia
--
Ut Vivat Crescat Floreatque Wina!
Moge Wina Leven, Groeien en Bloeien!
Uw Cantustrio
Egon, Zander, Wout
Comilitones!
Deze week is er weer een nieuwe cantus+, deze keer over een bekend Nederlands geuzenlied: Merck toch hoe sterck
Geschiedenis
De tekst van ‘Merck toch hoe sterck’ werd geschreven door Adriaan Valerius (1575-1625) en werd voor het eerst gepubliceerd in 1626 in het liederenboek “Nederlandtsche gedenck-clanck”. De geuzenliederen, waarvan dit er zeker een is, zijn liederen die de ‘Geuzen’ (tegenstanders van de Spaanse koning Filip II) zongen om te spotten met hun Spaanse bezetters of om hun eigen situatie te beklagen tijdens de tachtigjarige oorlog. Vaak werden Geuzenliederen geschreven op bestaande populaire melodieën en verspreid via geheime drukpersen.
Tekst en inhoud
Valerius was buiten ambtenaar ook een dichter en dat merk je aan zijn tekst. Hij gebruikt alle soorten rijm die er te vinden zijn en maakt veel gebruik van alliteraties.
In 1622 hadden Spaanse troepen onder leiding van Don Velasco de stad Bergen-op-Zoom 3 maanden lang belegerd, maar de stad werd uiteindelijk bevrijd door Prins Maurits van Nassau, de broer van Willem van Oranje.
In de eerste strofe staat de zin “Hoor Maraens trompetten”. Een “Maraen” was tijdens de tachtigjarige oorlog het scheldwoord voor een Spanjaard, dit komt van het Spaanse woord voor varken, “marrano”
In de derde strofe verwijst “Die van oranje” naar Maurits van Nassau. Spinola was de Spaanse opperbevelhebber die met 9000 man naar de Nederlanden werd gezonden. Cordua en Don Velasco zijn de namen van belangrijke generalen tijdens de bezetting van Bergen-op-Zoom, de zinsneden “Cordua kruidt spoedig voort” en “Don Velasco liep gestoord, ’t vlas was niet te spinnen” zijn spottende woordspelingen.
Tijdens de bezetting werd er gevochten door zowel de bosgeuzen (op het land) en de zeegeuzen (op de zee). In de zin “Laet ’s lands boom en sijn stroom” wordt verwezen naar de landgrens en de zeegrens respectievelijk.
Gebruiken
Merck toch hoe Sterck is opgenomen in vele Nederlandse liedbundels en is nog altijd bekend. Het is ook nog steeds het volkslied van de inwoners van Bergen-op-Zoom. In 2012 maakte rapper Ali B een hedendaagse versie van dit lied voor de stad Bergen-op-Zoom.
Bronnen
- "Een historisch-etymologische en verklarende wandeling doorheen de Studentencodex" door Akim Willems
- Wikipedia
--
Ut Vivat Crescat Floreatque Wina!
Moge Wina Leven, Groeien en Bloeien!
Uw Cantustrio
Egon, Zander, Wout